Anabole middelen
Anabole steroïden zijn stoffen die de spieropbouw bevorderen. De belangrijkste categorie zijn de anabole middelen die afgeleid zijn van het mannelijke geslachtshormoon testosteron.
Er bestaan trouwens ook andere stoffen die spieropbouwend werken. Clenbuterol is er daar een bekend voorbeeld van.
Lichaamseigen vs. lichaamsvreemde stoffen
Androgene anabole steroïden kunnen verdeeld worden in twee groepen:
- de endogene of lichaamseigen stoffen, zoals het mannelijke geslachtshormoon testosteron, het afgeleide epitestosteron en de bijbehorende stofwisselingsproducten.
- de exogene of lichaamsvreemde steroïden. Die komen van buitenaf, bijvoorbeeld door tabletten of injecties, in het lichaam terecht.
Ook pro-hormonen (voorlopers van testosteron) kunnen omgezet worden in een werkzaam anabool. Dat kan opnieuw in het lichaam worden aangemaakt, maar het kan ook in de vorm van een pil of injectie worden toegediend.
Het effect van anabole middelen
Anabole middelen worden gebruikt vanwege hun effecten op de spieropbouw. Je ziet het gebruik voornamelijk bij sporten waarin kracht een belangrijke rol speelt.
Anabolen stimuleren niet alleen de eiwitaanmaak in de spieren, maar ze gaan ook de afbraak van spiereiwit tegen. Zo krijgt de gebruiker dikkere en sterkere spieren. De werking treedt vooral op bij intensieve training en eiwitrijke voeding.
Anabole steroïden zorgen tegelijkertijd voor meer agressie, waardoor sporters ‘gretiger’ trainen.
Negatieve bijwerkingen van anabole middelen
Anabole middelen hebben ook negatieve bijwerkingen. Zo kan het gebruik leiden tot leverfunctiestoornissen, een vette huid en acné, hart- en vaatziekten, afhankelijkheid en psychische veranderingen zoals een toename in agressie en achterdocht.
Bij mannen kan het gebruik van anabole steroïden aanleiding geven tot vruchtbaarheidsproblemen, het krimpen van de teelballen, vrouwelijke borstvorming, aanhoudende pijnlijke erecties en prostaatvergroting.
Vrouwen kunnen te maken krijgen met menstruatiestoornissen en vermannelijkende (androgene) effecten, zoals borstverkleining, stemverlaging, mannelijke lichaamsbeharing en groei van de clitoris.
Bij jongeren kan het gebruik van anabole steroïden leiden tot het vroegtijdig stoppen van de groei.
Veel gestelde vragen over anabole steroïden
-
Kan je testosterongehalte van nature te hoog zijn?
Het gebeurt weleens dat een sporter een hogere testosteronwaarde heeft dan normaal. In dat geval wordt er een aanvullend onderzoek opgestart. Zo wordt er gecontroleerd of er eerdere urinestalen zijn met een verhoogde testosteronwaarde. Ook wordt er een aanvullend onderzoek gedaan met behulp van de zogenaamde IRMS-methode. Die kijkt of het teveel aan testosteron ligt aan een hogere aanmaak in het lichaam of dat het van buitenaf komt, bijvoorbeeld via een injectie.