WADA-dopinglijst
Shutterstock 99699086

Hormoon- en metabole modulatoren

Hormoonantagonisten zijn middelen die de werking van hormonen tegengaan. Modulatoren verhinderen dan weer dat bepaalde enzymen niet meer werken.

Antioestrogene middelen in de geneeskunde

Een van de bekendste voorbeelden van hormoonantagonisten zijn antioestrogene middelen. Die remmen de werking van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Er zijn verschillende soorten antioestrogenen die allemaal een specifieke werking hebben. Sommige antioestrogenen worden in de geneeskunde gebruikt om de groei van borstkanker af te remmen. Sommige borstkankers zijn gevoelig voor oestrogeen. Andere soorten worden gebruikt om botontkalking tegen te gaan bij vrouwen die minder dan tien jaar in de menopauze zijn. Er zijn ook antioestrogenen die gebruikt worden om de eisprong te bevorderen bij vrouwen die verminderd vruchtbaar zijn.

Effecten in de sport en bijwerkingen

Krachtsporters gebruiken hormoonantagonisten omdat ze denken dat ze de werking van anabole steroïden versterken. Ze hopen zo ook de bijwerkingen van anabolen tegen te gaan.

Krachtsporters hebben vaak het idee dat de eigen testosteronproductie, die door anabolen wordt onderdrukt, sneller weer op gang komt als ze antioestrogenen gebruiken. Omdat ze vaak hoge dosissen anabole middelen gebruiken, is remming van de bijwerkingen weinig effectief. Bovendien duurt het herstel van de eigen testosteronproductie langer.

Vaak in combinatie met anabole middelen

Behalve testosteron, produceren mannen ook oestrogenen. Normaal gesproken is de productie van oestrogeen en testosteron in balans, maar door hoge dosissen anabole middelen, wordt de hormonenbalans in het mannenlichaam verstoord. Het lichaam wil die verstoorde balans herstellen en probeert het teveel aan testosteron om te zetten in oestrogeen. Dat kan borstontwikkeling (gynaecomastie) en tepelvorming veroorzaken. De oestrogenen kunnen ook leiden tot vetafzetting op heupen en rug en tot het vasthouden van vocht. Mannen die tijdens de puberteit al last hadden van vrouwelijke borstvorming (opgezette tepels), lopen een verhoogd risico.

Om die bijwerkingen te voorkomen, nemen anabolengebruikers middelen die de werking van oestrogeen tegengaan. Het gebruik van die antioestrogene middelen kan leiden tot opvliegers, gewichtstoename, vochtophouding, toename van het cholesterolgehalte in het bloed en verhoogde kans op vorming van bloedstolsels, met mogelijke hart- en herseninfarcten (beroertes) als gevolg.

Wat zijn modulatoren?

Modulatoren verhinderen dat bepaalde enzymen niet meer kunnen werken. Een bekend voorbeeld zijn de myostatineblokkers.

Een myostatineblokker remt de werking van myostatine, een eiwit dat ervoor zorgt dat spieren niet ongelimiteerd blijven doorgroeien. Door toename van het aantal spiervezels en de dikte van de vezels, leidt een myostatineblokker tot meer spiermassa. Deze modulatoren kunnen ook de afname van spierweefsel tegengaan bij mensen die aan een versnelde spierafbraak leiden.

In de sport kunnen myostatineblokkers gebruikt worden om de rem op spiergroei weg te nemen. Hierdoor kan je extra spiermassa kweken, zonder dat je daar extra voor getraind hebt.