Manipulatie van bloed en bloedcomponenten
Hoe beter de zuurstoftoevoer in je bloed, hoe hoger de verbranding in je spieren en hoe groter de lichamelijke inspanning die je kan leveren. Sporters kunnen dus betere prestaties leveren als de zuurstoftoevoer naar hun spieren optimaal is.
In onze rode bloedcellen zit hemoglobine (hb), een eiwit dat het transport van zuurstof naar alle delen van ons lichaam verzorgt. Hoe meer zuurstof de hemoglobine kan opnemen, hoe hoger dus ook het zuurstoftransporterend vermogen in het bloed en hoe meer zuurstof er naar de spieren vervoerd wordt. Meer zuurstof in de spieren betekent meer brandstof voor fysieke inspanningen.
Positieve effect van bloeddoping
Meer rode bloedlichaampjes betekent meer hemoglobine en dus ook meer zuurstofopname in je bloed. Een sporter die meer rode bloedcellen heeft, kan immers langer en op een hoger niveau presteren doordat hij/zij meer zuurstof naar de spieren kan brengen. Vooral bij duursporten zoals wielrennen, langlaufen en atletiek is dat een voordeel, want zij produceren op die manier meer kracht voor een lange periode.
Dat heeft sommige sporters ertoe aangezet om het aantal rode bloedlichaampjes te verhogen via bloeddoping of het toedienen van bloedvervangende middelen. Ook epo zorgt ervoor dat de aanmaak van rode bloedlichaampjes verhoogd wordt.
Negatieve bijwerkingen van bloeddoping
Bij bloeddoping kunnen er echter heel wat bijwerkingen optreden: bloedstolsels, koorts, nierschade, een slecht functionerend immuunsysteem, bloeddrukdaling en hart- en herseninfarcten.
Veel gestelde vragen
-
Krijg je een startverbod als je hematocrietwaarde te hoog is?
Soms wordt er in het kader van gezondheidscontroles voor een wedstrijd bloed getrokken. Bij controle van het bloed wordt dan onder andere naar de hematocrietwaarde en het hemoglobinegehalte gekeken.
De hematocrietwaarde zegt iets over de verhouding bloedcellen/bloedplasma. Is die te hoog, dan is er sprake van een te veel aan cellen ten opzichte van het bloedplasma. Dat vergroot het risico op bloedstolsels en hart- en herseninfarcten. Wie een te hoge hematocrietwaarde heeft voor een wedstrijd, kan uit gezondheidsoverwegingen een startverbod opgelegd worden. Tijdens het sporten zal je immers lichaamsvocht verliezen en de kans is groot dat het onvoldoende wordt aangevuld, wat leidt tot een nog hogere hematocrietwaarde en nog mer kans op gezondheidsproblemen.
De uitkomsten van de gezondheidscontroles kunnen ook gebruikt worden om dopingcontroles effectiever in te zetten. Een hoge hematocrietwaarde kan namelijk wijzen op dopinggebruik door epo, bloeddoping of andere methoden om het zuurstoftransport te verbeteren.